خاطرات قلعه‌ای گمنام در باغ‌های توت و انجیر | «قلع ایرمونی» یادگار ارمنی‌های محله کن
تاریخ انتشار: ۱۷ دی ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۴۶۶۶۱۶
همشهری آنلاین- سمیراباباجانپور: از معروف‌ترین قلعه‌های موجود در تهران که محل زندگی ارامنه بود می‌شود از قلعه ارامنه ده‌ونک نام برد. درباره این قلعه و سبک و زندگی ارامنه آن کتاب‌هاو نقل‌های گوناگونی چاپ و نشر شده است. اما قلعه دیگری که جمعی از ارامنه تهران در آنجا زندگی کرده و باغ‌های وسیعی را نیز تحت اختیار داشتند قلعه‌ای در محدوده کن و سولقان بود که کمتر نوشته و نقل قولی از آن وجود دارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
برای یافتن ردی از این قلعه قدیمی سراغ قدیمی‌های محله کن می‌رویم. عبدالله درویش که سال‌هاست درباره تاریخ و هویت این محله قدیمی تحقیق و پژوهش می‌کند از قلعه و باغ وسیعی در محدوده کن در ابتدای مسیر جاده سولقان نام می‌برد و می‌گوید: «در خاطرات کودکی به یاد دارم پدرم با مردی ارمنی رفیق بود که در باغی زندگی می‌کردند.» باغی که درویش از آن یاد می‌کند محدوده وسیعی بود که از تپه‌های شمالی محدوده کوهسار امروز شروع می‌شد و همه زمین‌هایی را که ساختمان‌های مسکونی اوپی‌جی وزارت نفت در آن ساخته شده است دربر می‌گرفت.
درویش می‌گوید: «اطلاعات زیادی از این قلعه در دست نیست؛ اما از پدرم و کسانی که به آنجا رفته بودند شنیدم که قلعه و استخری در باغ وجود داشته که ارمنی‌ها آنجا زندگی می‌کردند. حضورارمنی‌ها در کن هم بی‌ربط به حضور ارمنی‌ها در ده‌ونک نبود. زمانی که مستوفی‌الممالک قریه ونک را برای ارمنی‌ها آباد کرد تعدادی از خانواده‌های ارمنی هم به سمت روستاهای غرب تهران، مثل کن، راهی شدند. کن روستایی خوش آب وهواو حاصلخیز بود و محل مناسبی برای زندگی محسوب می‌شد. از طرفی، از مرکز شهر هم دور بود و اقلیت‌های دینی زندگی راحت‌تری آنجا داشتند.»
اینکه چند خانوار در قلعه کن و سولقان زندگی می‌کردند اطلاعات چندانی در دسترس نیست. داریوش شهبازی، تهران‌شناس، در مقاله‌ای که درباره ارامنه تهران نوشته است، اشاره کوچکی به قلعه کن می‌کند و می‌نویسد: «قلعه دیگری در تهران وجود داشت که در دهستان سولقان بخش کن بود و جمعیتی ۳۰ نفره در آن ساکن بودند. انجیر و سیب و توت در باغ‌های آنها کاشته می‌شد و ۵ هکتار باغ و گلستان نیز در اختیار ارامنه این قلعه بود.»
قلعه‌های ارامنه با اتاق‌های زیاد ساخته می‌شد و بعید نیست که در قلعه ارامنه کن نیز خانوارهایی از ارامنه در کنار هم زندگی می‌کردند. عبدالله درویش، پژوهشگر محدوده کن، می‌گوید: «گویا بزرگی یا همان اربابی داشتند که بیشتر با اهالی کن ارتباط داشت، چون قدیمی‌های محله کن در خاطراتشان از اوبه نام ارباب ارمنی یاد می‌کنند. ۱۵ نفری از کنی ها هم در باغ ارمنی‌ها کار می‌کردند. باغشان بسیار پرمحصول و وسیع بود. جالب اینکه ۱۵ ساعت حق آبدهی از قنات معروف کن به نام قنات وسک متعلق به این قلعه و آبیاری باغ‌هایش بود.»
به گفته درویش، قلعه کن را این ارباب ارمنی بعدها به فردی به نام سرتیپ می‌فروشد که بعدازآن این باغ به باغ سرتیپ معروف می‌شود. سرتیپ هم چند سال بعد باغ و زمین‌هایش را به فردی به نام سلیمانی می‌فروشد و خلاصه زمین‌ها قطعه‌قطعه به فروش می‌رسند. به گفته اهالی، در سند اولیه زمین‌هایی که ساختمان‌های مسکونی اوپی‌جی در آن ساخته شده است، نام این قلعه و باغ ارمنی ذکر شده است.
اگر بخواهید ردی از این قلعه قدیمی و باغ‌هایش بگیرید، باید به محله کن، بلوار کوهسار، بالاتر از ایستگاه متروی کوهسار بروید. هنوز هم بخش‌هایی از این باغ وجود دارد.
کد خبر 821945 برچسب‌ها هویت شهری همشهری محله مسیحیتمنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: هویت شهری همشهری محله مسیحیت زندگی می کردند محله کن ارمنی ها زمین ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۴۶۶۶۱۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
یک روز ناب در دل طبیعت بکر در چند کیلومتری تهران
آفتاب‌‌نیوز :
تهران یکی از شلوغ‌ترین شهر‌های ایران است. ابر شهری با خیابان‌های کوچک و بزرگ و بزرگ‌راه‌های طولانی که در بیشتر ساعات روز با انبوهی از وسایل نقلیه و خودروها پر می‌شود. گرچه در پایتخت پارک‌ها و فضا‌های سبز فراوانی وجود دارند، اما زندگی شهری و دغدغه‌هایش فرصت محدودی برای لذت بردن از آنها باقی می‌گذارد. در چنین شرایطی است که بسیاری از پایتخت‌نشینان، برای رفع خستگی و اندکی آرامش راهی جاذبه‌های اطراف تهران می‌شوند تا با طی کردن مسافتی کوتاه، از طبیعت بکر و هوای پاک این مناطق استفاده کنند.
به خصوص که در مناطق اطراف تهران گزینه‌های متعددی هم برای اجاره انواع اقامتگاه و خانه و سوئیت مهیا شده است و وجود پلتفرم‌هایی مانند سایت شب باعث شده تا مسافران بتوانند به راحتی نسبت به رزرو گزینه‌های اقامتی اقدام کنند.
شهریار، انتخابی جذاب برای سفر در بهارفصل بهار مصادف است با درختان تازه شکوفه زده، دشت‌های سرسبز و پرگل، رودخانه‌هایی جاری و نسیمی دلنواز که از میان ارتفاعات و رشته کوه‌های البرز وزیدن می‌گیرد. اغراق نیست اگر بگوییم که بهار، بهترین فصل برای گشت و گذار در شهر‌های ییلاقی اطراف تهران مانند شهریار است. شهری با باغ‌های پر از میوه و دشت‌های رنگارنگ که یکی از جاذبه‌های گردشگری برای ساکنان تهران و شهر‌های اطراف به حساب می‌آید.
یکی از جذابیت‌های شهریار برای اغلب مسافران، طبیعت سرسبزی است که در هر نقطه از شهر دیده می‌شود. اصلا به همین دلیل است که گزینه اجاره باغ در شهریار برای اغلب مسافران پرطرفدار و هیجان انگیز است! البته که در اینجا دیگر امکانات اقامتی هم وجود دارد و گردشگران می‌توانند ضمن گشت و گذار در طبیعت، در هر نقطه نسبت به اجاره ویلا در شهریار اقدام نمایند.
جا‌های دیدنی شهریار در بهارهمانطور که به شما گفتیم، طبیعت شهریار یکی از محبوب‌ترین نقاط برای تفریح و سفر است. با این حال در این شهر جاذبه‌های تاریخی متنوعی هم برای بازدید وجود دارد. یکی از این جاذبه‌ها، بنای تاریخی قلعه دهشاد است که مردم قدیم در گذشته از آن برای دیده بانی استفاده می‌کردند.
قلعه‌ای قدیمی با بافتی روستایی که هنوز بعضی از مردم شهر در گوشه و کنارش زندگی می‌کنند؛ بد نیست که بدانید این قلعه نسبت به دیگر جاذبه‌های تاریخی شهر، سازه مدرن‌تری دارد و قدمتش به دوران قاجار برمی‌گردد.
در چهار طرف قلعه دهشاد، چهار برج دیده می‌شود که روزگاری محل استقرار نگهبانان برای دیده‌بانی بوده است. سقف قلعه نیز به صورت ذوزنقه‌ای طراحی شده و دو طاق‌نما را در دو سمت خود جای داده است. در ساخت این قلعه و بنای قدیمی، آجر حرف اول را می‌زند.
به دلیل معماری منحصر به فرد این مجموعه، قلعه دهشاد یکی از آن مکان‌هایی است که دانشجویان رشته هنر را برای بررسی‌های دقیق و علمی به خود دعوت می‌کند. این بنای باستانی در ده کیلومتری شرق شهریار واقع شده و در فهرست آثار ملی کشور هم به ثبت رسیده است.
اگر از قلعه دهشاد دیدن کردید و باز هم دلتان خواست تا وقت خود را با سر زدن به جاذبه‌های تاریخی شهریار سپری کنید، ما به شما بازدید از تخت کیکاووس را پیشنهاد می‌کنیم! یک جاذبه تاریخی دیگر که در ۱۸ کیلومتری جنوب شهریار واقع شده است و قدمتی ۴ هزار ساله دارد. این بنا در روستای بیدگنه قرار گرفته و در گذشته محلی برای برگزاری جشن‌های ملی بوده است.
مورخان و باستان شناسان اعتقاد دارند که تخت کیکاووس، روزگاری میزبان جشن‌های باشکوهی مانند جشن سده یا مهرگان بوده است. جشنی که در آن همگی به دور آتش سرخ رنگ جمع می‌شدند و دست در دست یکدیگر، به شادی و پایکوبی می‌پرداختند. شاید اگر گوش‌هایتان را تیز کنید، هنوز هم بتوانید صدای جشن و پایکوبی مردم قدیم را در ذهنتان تصور کنید!
گرچه همچنان در این محل جشن‌هایی مانند چهارشنبه سوری برگزار می‌شود، اما بدون شک هیچ کدام تا امروز نتوانسته‌اند شکوه و زیبایی مراسم کهن و قدیمی را احیا کنند.
گردش بهاری در روستای برغانحالا که تا شهریار آمده‌اید، بگذارید تا کمی هم با شما از روستاهای جذاب اطرافش صحبت کنیم! مطمئنا سر زدن به این روستا‌ها آن هم در فصل خوش و آب و هوای بهار حسابی سرحالتان می‌کند و انرژی بی حد و اندازه‌ای به شما می‌دهد.
اولین روستای پیشنهادی ما به شما، روستای برغان است. دهکده‌ای که در دامنه جنوبی کوهپایه‌های البرز قرار گرفته و سر زدن به آن در بهار می‌تواند یک ماجراجویی دلنشین و هیجان انگیز باشد. قدمت برغان هنوز به درستی مشخص نشده است، با این حال درختان چنار بسیار تنومند و کهنسال این روستا خبر از تاریخی چند هزار ساله می‌دهند. در برغان همچنین خانه‌ها و بنا‌های تاریخی وجود دارند که ساخت آنها به دوران قاجار باز می‌گردد.
روستای برغان در بهار آب و هوای معتدلی دارد. در حقیقت پوشش گیاهی متنوع و وجود درختان کهنسال و پربار در برغان، آب و هوای این منطقه را تحت تاثیر خود قرار داده و باعث شده است تا گشت و گذار در آن، جذاب و منحصر به فرد باشد. برغان علاوه بر طبیعت زیبا و آثار تاریخی‌اش، به آلوچه‌های خوش رنگ و طعمش هم شناخته می‌شود. جالب است که بدانید آلوچه و لواشک در کنار گردو و لبنیات محلی از جمله سوغاتی‌های خوشمزه برغان به شمار می‌روند.
پل قدیمی، رودخانه روستا، حسینیه محل، درختان هزار ساله و میدان برغان نیز برخی از جا‌های دیدنی این روستا به حساب می‌آیند. تا یادمان نرفته است بگوییم که در طبیعت اطراف برغان تا دلتان بخواهد کلبه چوبی و کلبه جنگلی هم ساخته شده و مسافران می‌توانند با خیال راحت چند روزی در این روستای خوش آب و هوا ساکن شوند.
گزارشگر قديمى راديو دار فانى را وداع گفت